Afrykański pomór świń – zapobieganie przez czyszczenie

Afrykański pomór świń – zapobieganie przez czyszczenie

Po wystąpieniu afrykańskiego pomoru świń w Belgii wirus pojawił się także w Europie Środkowej i Wschodniej. Przypadki wystąpienia choroby już od dłuższego czasu odnotowuje się na kilku dużych obszarach Polski. Stąd też nie można wykluczyć przeniesienia wirusa do innych rejonów naszego kraju poprzez ruch turystyczny, transport towarów i zwierząt oraz turystykę myśliwską.

Jakie środki zapobiegawcze można zastosować w związku z zagrożeniem?
Co do zasady koniecznością jest ścisłe przestrzeganie wytycznych Unii Europejskiej dotyczących bezpieczeństwa biologicznego. Działając w ścisłej współpracy z miejscowym lekarzem weterynarii, należy ustalić, jak zablokować możliwe drogi przenoszenia wirusa w gospodarstwie. Do takich dróg należą kontakty z ludźmi, paszą, skażonymi środkami spożywczymi, odpadami żywnościowymi i poubojowymi, a nawet z odzieżą. Niebezpieczeństwo niesie również kontakt z gnojem (obornikiem) i gnojówką, maszynami rolniczymi (np. ciągniki, ładowarki, przyczepy, rozrzutniki, etc.) lub pojazdami (np. pojazdami do transportu zwierząt).

Patrz też mi.in:

• Higiena pasz (WE 183/2005)
• Higiena środków spożywczych (WE 852/2004)
• Bezpieczeństwo środków spożywczych (WE 178/2002)
• Prawo o zdrowiu zwierząt (WE 2016/429)

W praktyce oznacza to zweryfikowanie organizacji gospodarstwa hodowlanego, tak aby w sposób ciągły zapewniać odpowiednie ograniczenie dostępu do chlewni, zaplanować i utrzymywać w dobrym stanie drogi dojazdu i wyjazdu, utrzymywać właściwe zadbane ogrodzenie zabezpieczające przed dzikami oraz zagwarantować odpowiednie przechowywanie pasz i urządzeń.

Ponadto należy we własnym zakresie sprawdzać stan higieny i w razie konieczności wyczyścić chlew (chlewy) i związane z nimi pomieszczenia, a przy tym powinno się zadbać o dokładne oddzielenie przestrzeni czystej od brudnej.

Podział obszarów na część brudną (roboczą) i czystą (socjalną) to nie tylko konieczność mycia się pod prysznicem i zmiany odzieży przez osoby wchodzące do chlewni (właściciel, pracownicy wewnętrzni, pracownicy zewnętrzni, odwiedzający, rodzina właściciela, etc.), ale także konsekwentne czyszczenie obu obszarów. Zachowujemy zasadę kolejności „czyste przed brudnym”. W części socjalnej można wykorzystać odkurzacze wielofunkcyjne (Karcher NT) zbierające zabrudzenia suche i mokre oraz parownice (Karcher SGV lub SG). Użycie maszyn czyszczących pozwala zwiększyć efektywność czyszczenia ścian, posadzek, powierzchni mokrych, a także takich przedmiotów jak szafki pracownicze na odzież i buty oraz skraca czas potrzebny na utrzymanie czystości.

Każde intensywne i rygorystyczne czyszczenie chlewu, tak zwanego obszaru brudnego, urządzeniami wysokociśnieniowymi ( Karcher HDS i HD) daje możliwość uzyskania wysokiego standardu higienicznego dla zwierząt. Sufity, ściany, posadzki, wszystkie urządzenia w chlewni, łącznie z kojcami, ciągami komunikacyjnymi, a w szczególności z instalacją wodociągową, urządzeniami do karmienia i pojenia, wentylacją i narzędziami należy wyczyścić po wyprowadzeniu świń z chlewni.


Czyszczenie chlewu zaczynamy przeprowadzając zwykłe operacje tj.:

• usunięcie (wybicie) much;
• zgrubne czyszczenie na sucho (usunięcie zanieczyszczeń luźnych);
• zmiękczanie zabrudzeń;
• czyszczenie wnętrza pod wysokim ciśnieniem;
• czyszczenie poideł i podajników pasz;
• pozostawienie chlewu do całkowitego wyschnięcia;
• dezynfekcja całej powierzchni.

Biodegradowalne, bardzo wydajne środki utrzymania czystości oraz środki dezynfekcyjne Karcher podawane przez wysokociśnieniowe urządzenia czyszczące znacznie wspomagają i przyspieszają ten proces.

Dodatkowo korzystanie z wysokociśnieniowych urządzeń z podgrzewaniem wody o dużym wydatku poprawia wynik czyszczenia nawet o 40 procent i dzięki wysokiej temperaturze przyśpiesza proces schnięcia na wyczyszczonych już powierzchniach. W ten sposób zaoszczędzony czas można wykorzystać m.in. na naprawy małych pęknięć, szczelin czy dziur w ścianach, aby zabezpieczyć te miejsca przed powstawaniem ognisk skażeń bakteriami i wirusami. Należy zapobiegać przedostaniu się do chlewów gryzoni i inni nosicieli patogennych drobnoustrojów i rutynowo zwalczać je prewencyjnie także poza chlewnią. To dodatkowo sprzyja przerwaniu łańcucha infekcyjnego.

Ponadto poziom bezpieczeństwa biologicznego może być jeszcze wyższy, gdy w każdej chlewni znajdą się konieczne narzędzia czyszczące i robocze, jak miotła, szufla czy płyty przepędowe. To naturalnie dotyczy także odzieży roboczej i butów, które po opuszczeniu chlewni odkłada się np. przed wejściem do niej.

W ten sposób zostanie zlikwidowane niebezpieczeństwo przeniesienia mikroorganizmów na urządzeniach, narzędziach i odzieży roboczej do innego budynku (innego chlewu). Wysokie bezpieczeństwo biologiczne, które wynika z zastosowania stacjonarnych urządzeń czyszczących wysokociśnieniowych zamontowanych w jednym miejscu (Karcher HDS – ST i HD – ST), mogą zagwarantować także mobilne urządzenia myjące (Karcher HDS i HD). W przypadku wysokociśnieniowego urządzenia mobilnego, które jest przenoszone z jednego budynku chlewu do następnego, maszyna ta powinna być przechowywana poza częścią roboczą (brudną).

Takie urządzenie podczas pracy (czyszczenia chlewu) powinno pozostać poza budynkiem lub w przyległych pomieszczeniach gospodarczych, aby uniknąć kontaktu z mikroorganizmami wewnątrz. Tak, jak to ma miejsce przy innych narzędziach, dla każdego budynku chlewu odrębnie należy przewidzieć odpowiedniej długości wąż wysokociśnieniowy i pistolet z lancą. Podstawiamy wówczas i przygotowujemy urządzenie mobilne, a następnie podpinamy do niego zestaw wąż z pistoletem i lancą przypisany do danego obiektu. Ważne jest, aby węże o długości ponad 60 m regularnie kontrolować i w razie potrzeby odpowiednio dostosowywać średnicę węża celem uniknięcia niepotrzebnych strat ciśnienia.

Aby znacznie poprawić skuteczność mat dezynfekcyjnych leżących przed wszystkimi wejściami do chlewni, zaleca się regularną wymianę roztworu dezynfekującego i czyszczenie samych mat oraz ich okolic. Nie wolno zapominać o terenie pomiędzy budynkami. Zamiatarki prowadzone ręcznie i zamiatarki z fotelem dla operatora (Karcher KM) znacząco ułatwiają pracę na dużych powierzchniach w gospodarstwie, efektywnie usuwając kurz, lekki brud i luźne zanieczyszczenia. Istotnym efektem ubocznym czyszczenia jest to, że na czystej przestrzeni o wiele łatwiej dostrzec zgubione obce przedmioty, resztki jedzenia odchody obcych zwierząt, ślady pojazdów i in. To znaczenie ułatwia interwencję w przypadku łamania zasad higieny. Kompletne zaopatrzenie chlewni (prosięta, pasze, paliwo i inne niezbędne zaopatrzenie) z zewnątrz i wywóz odpadów na zewnątrz terenu chlewni także znacząco przyczynia się do utrzymania higieny.

Odbiór zwierząt rzeźnych i zwłok zwierzęcych, dostawa prosiąt, paszy i narzędzi obsługiwane są przez pomosty ruchome lub stałe rampy wyładowcze. Do utrzymania wysokich standardów higienicznych obszarów za- i wyładunkowych w gospodarstwie istotnie mogą się przyczynić przykładowo wysokociśnieniowe urządzenie czyszczące z podgrzewaniem wody. Pod uwagę należy też wziąć pojazdy przywożące do chlewni prosięta, paszę, paliwo, zaopatrzenie i narzędzia oraz pojazdy odbierające zwierzęta do rzeźni i zwłoki zwierzęce. Wyznaczenie dla nich odrębnych dróg dojazdowych i wyjazdowych powinno być kolejnym krokiem w kierunku możliwie jak najwyższego bezpieczeństwa biologicznego. Nawet jeśli projektowanie i wykonanie tych dróg związane byłoby z pewnymi nakładami (np. ustawienie tablic informacyjnych, wykonanie urządzeń do zamykania bram, wyrównanie powierzchni dróg i in.), to te działania znacząco podwyższają stopień bezpieczeństwa biologicznego i znacząco ułatwiają korzystanie z obszarów roboczych przeznaczonych do mycia i śluz dezynfekcyjnych.

Przy projektowaniu obszarów do mycia pojazdów należy przewidzieć je w możliwie jak największej odległości od chlewni i uwzględnić najczęstsze kierunki wiatru. Powstająca podczas mycia wysokociśnieniowymi urządzeniami czyszczącymi mgła i piana mogą przenosić wirus afrykańskiego pomoru świń do chlewu. Udokumentowanie wszystkich kroków gwarantuje wysoki stopień przejrzystości przyczyniającej się do spełnienia standardów bezpieczeństwa biologicznego i jak najlepszej ochrony świń w chlewni.

Bezkompromisowa higiena jest bezwzględnie koniecznym warunkiem dla efektywnej ochrony zwierząt przed chorobami.

Dezynfekcja gwarantuje przed ponownym wprowadzeniem zwierząt do chlewu higieniczny start dla zwierząt.

Należy wcześniej upewnić się, czy podłoże i dezynfekowane elementy są całkowicie suche Ręcznie prowadzone zamiatarki znacząco ułatwiają pracę na dużych powierzchniach, ponieważ usuwają one efektywnie kurz i brud Do gruntownego czyszczenia wrażliwych pod względem higieny obszarów poleca się wysokociśnieniowe urządzenia czyszczące z podgrzewaniem wody